Op zoek naar biodiversiteit tijdens de kinderuniversiteit

Introductie college

Het enthousiasme van de leerlingen werkte aanstekelijk en hun betrokkenheid was duidelijk zichtbaar. Na elke zin die wetenschapper Casper Quist in zijn introductie college uitsprak, gingen er wel een aantal vingers de lucht in voor vragen.

Casper opende zijn college met de vraag “Zie ik eruit als een wetenschapper?”. De zaal antwoorde luidkeels ontkennend, maar met verschillende argumenten: “nee, je haar zit niet raar * poef *", “nee, jij ziet er normaal uit!”.

Leerling: "Wat gebeurt er in 2072?" Casper: "Dat hangt er vanaf wat wij gaan doen met z'n allen!", een van de leerlingen denkt mee: "we kunnen meer planten op daken plaatsen, of tegels uit de tuin halen en er planten voor terugplaatsen.

Na het introductiecollege over biodiversiteit stonden er drie activiteiten op het programma om de nieuwsgierigheid van de jonge onderzoekers verder aan te wakkeren.

Water

Wetenschapper Edwin Peeters trapte de activiteit af met een korte introductie: "We gaan nog niet verklappen of er ook echt beestjes zitten. …. De waterdiertjes die je vangt, mag je in de bak doen". Hierop volgde meteen een reactie uit de groep leerlingen: "Nahhh, nu heb je al verklapt dat er hier beestjes zitten!!”.

Tijdens de wateractiviteit konden de kinderen beestjes vangen met een schepnet en ze vervolgens in een waterbak plaatsen. Met behulp van zoekkaart gingen ze achterhalen welke soort ze hadden gevangen. Het enthousiasme en de opgebouwde kennis werd al snel duidelijk: "wow jullie hebben kikkervisjes!” "Nee, dat zijn zoetwaterpissebedden!!". "Ik heb een vlokkreeft!!" “Woowww, bloedzuiger!!”, "Hebben jullie een bloedsuiker??".

Niet iedereen begon even enthousiast: "Dan denk je het is leuk om te vissen, maar ik schrik telkens. Kijk hoe groot! Ik word er kriebelig van. Ik heb nog niets gevangen ook”.

Aan het einde van de activiteit liet bovenstaande leerling nog trots zien wat er allemaal gevangen was. Na de activiteit waren de kinderen goed op de hoogte over de libellelarven, waterkevers, vlokkreeften, bloedzuigers en wantsen. Naast Edwin willen we ook speciale dank uitspreken aan Dorine Dekkers, Maya Daumal en Thom Verreijt voor hun inhoudelijke begeleiding.

Planten

Bij de planten activiteit werden de groene vingers op de proef gesteld met het herkennen van planten. Wetenschapper Marian Bemer opende de activiteit met een korte introductie over planten en insecten, met ruimte om wat vragen te stellen. Dat we te maken hadden met 2 slimme groepen werd al direct duidelijk: "Bijen willen bloemen, daar halen ze nectar uit en dan maken ze honing" … "Zeg maar, bijen verzamelen nectar zodat ze in appelbomen fruit kunnen maken" … “Insecten hebben de bloemen nodig, maar bloemen hebben de insecten nodig. Dus ze zijn van elkaar afhankelijk”.

Elke leerling kreeg vervolgens een A4’tje met daarop zes verschillende bloemen. Deze bloemen waren op de campus te vinden. Aan elke bloem hing een letter. De uitdaging was om de juiste bloemen te vinden die overeenkwamen met de bloemen op hun blad, en zo een specifiek woord te vormen. Hierbij moesten de leerlingen oppassen dat ze niet de verkeerde bloem aanzagen voor een van de bloemen op hun briefje, want dan zou er een verkeerde letter tevoorschijn komen en was het eindwoord lastig te achterhalen.

"Jaaaaaaa deze staat er op, madeliefje. JAAA!" … "Ik weet het woord, NECTAR!!!!!". De kinderen waren erg enthousiast en vrijwel elk groepje wist binnen de tijd het woord te achterhalen. De activiteit toonde niet alleen de nieuwsgierigheid van de leerlingen, maar ook hun betrokkenheid bij de natuur en het milieu. Er waren nog enkele minuten over, dus besloten de leerlingen om met stokken zwerfafval te gaan prikken en dit afval in de prullenbak te gooien.

Een speciale dank gaat uit naar Marian Bemer, Hans Poldervaart en Roosmarijn Ernsten voor het begeleiden van deze activiteit.

Op zoek naar bodemdieren

Tijdens de Bodem-activiteit kropen de leerlingen achter de microscopen om insecten van dichtbij te bekijken. Hier werden allerlei soorten geïdentificeerd aan de hand van een infoblad.

"Ik zie 3 spinnen, gadsie!” … “Mag ik eens kijken?” … "Ik weet nu hoe pissebedden poepen!". De leerlingen begonnen een beetje huiverig en vonden het spannend om de insecten te zien bewegen. Naarmate de les vorderde werden ze steeds zelfverzekerder en nieuwsgieriger naar welke diertjes ze allemaal konden spotten. Er zijn bloedzuiger, slakken, steenlopers en duizendpoten geïdentificeerd, evenals een soort van worm, wat later een Aaltje bleek te zijn

Casper: "wisten jullie dat aaltjes de meest voorkomende meercellig diertjes op aarde zijn?". De korte stilte wordt abrupt doorbroken door een leerling die "Ja” riep.

We willen een speciale dank uitspreken aan Casper Quist, Eva Riemeijer en Mieke de Wit voor het verzorgen van deze activiteit.

Ecosysteem race + afsluiting

We hebben de dag vervolgens afgesloten met een Ecosysteem race, waarin werd getest of de leerlingen hun ecosysteem draaiende kon houden en wat er gebeurt als er soorten wegvallen. De leerlingen waren de hele dag erg enthousiast en we kunnen terugkijken op een geslaagde Kinderuniversiteit. We willen de PABO-studenten van de Christelijke Hogeschool in Ede enorm bedanken voor het begeleiden van de kinderen.