Trends in blankvoorn

Samenvatting

Het voorliggende rapport is een heruitgave van hoofdstuk 6 uit het rapport “Vismonitoring Rijkswateren t/m 2019. Deel 1: Toestand en trends (van Rijssel et al. 2020). Deze heruitgave wordt uitgevoerd op verzoek van RWS om de vindbaarheid en toegankelijkheid van dit hoofdstuk te vergroten. In dit rapport worden de trends van blankvoorn behandeld. Naar aanleiding van rapportage waaruit bleek dat de visstand van de cypriniden in veel KRW-lichamen achteruit is gegaan (van Rijssel et al. 2019a), wordt er in deze rapportage specifiek naar de trends van blankvoorn gekeken. In veel KRW-lichamen is in één of twee periodes een afname van blankvoorn zichtbaar. De eerste periode is tussen 2002 en 2005 de tweede periode is tussen 2009 en 2012. De afnames worden in de meeste KRW-lichamen veroorzaakt door een afname van meerjarige individuen. In sommige KRW-lichamen lijken de aantallen en biomassa van blankvoorn zich wel deels te herstellen, maar hierbij worden de oudere individuen niet meer gevangen. De aantallen van de blankvoorn worden meestal gedomineerd door nuljarige blankvoorn terwijl de biomassa meestal gedomineerd wordt door meerjarige blankvoorn. In een aantal KRW-lichamen zien we dat deze verdeling anders ligt, wat in veel gevallen toe te schrijven is aan de karakteristieke eigenschappen van het waterlichaam (b.v. relatief veel brak water) of relatief laag voorkomen van de blankvoorn in deze wateren. Er zijn verschillende bedreigingen voor blankvoorn (zoals voedseltekort, klimaatverandering, waterkrachtcentrales, visserij, predatie) die allemaal van invloed geweest kunnen zijn op de hierboven beschreven afnames. Het afnemen van voornamelijk meerjarige, paairijpe blankvoorn kan met de huidige kennis dus niet specifiek worden toegewezen aan één oorzaak, en genoemde mogelijke oorzaken zijn voornamelijk speculaties. Het is mogelijk dat er onder de juveniele blankvoorn zoveel sterfte is dat veel van hen het volwassen/paairijpe stadium niet bereiken. Aan de andere kant kan het ook zijn dat juist meerjarige blankvoorn meer wordt blootgesteld aan bepaalde bedreigingen dan juveniele blankvoorn.