Voorlopige resultaten 2021 LMM-Basismeetnet op Agrimatie.nl

Op Agrimatie.nl is een update geplaatst van de resultaten voor de akkerbouw-, melkvee- en staldierbedrijven waarop het Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (LMM) gericht is. Het betreft een update voor het jaar 2021. De resultaten zijn bepaald op basis van een voorlopige set van bedrijfsgegevens uit het Bedrijveninformatienet van Wageningen Economic Research. Het stikstofbodemoverschot van melkveebedrijven is gedaald in 2021.

Akkerbouw

Op de akkerbouwbedrijven waarop het LMM is gericht, zijn in 2021 relatief lage gewasopbrengsten gerealiseerd. Het stikstofbedrijfsoverschot in 2021 komt, gemiddeld over de grondsoortregio’s, uit op 113 kg stikstof per ha. Het gemiddelde stikstofbodemoverschot ligt daar, met 119 kg stikstof per ha, circa 6 kg boven. Het bodemoverschot verschilt van het bedrijfsoverschot doordat in het bodemoverschot ook stikstofverliezen naar de lucht en aanvoerposten vanuit de lucht (depositie en stikstofbinding) en mineralisatie worden meegenomen.

Het aandeel van de akkerbouwbedrijven dat beregent, is de afgelopen 10 jaar sterk toegenomen. Vooral in de Kleiregio is de laatste jaren fors in beregeningsinstallaties geïnvesteerd. 2021 was een minder droog jaar dan het jaar ervoor. In 2021 zijn op 26% van de bedrijven in de Zandregio en 34% van de bedrijven in de Kleiregio, gewassen beregend. Dat is aanzienlijk minder dan in het jaar ervoor (Zandregio: 56% en Kleiregio: 51%). Door middel van beregening wordt getracht om de droogteschade aan gewassen te beperken en de gebruikte meststoffen zo goed mogelijk te benutten, zodat opbrengst en kwaliteit op peil kunnen worden gehouden.

Meer resultaten over akkerbouwbedrijven vindt u hier.

Melkveebedrijven

Het gemiddelde stikstofbodemoverschot bedroeg in 2021 129 kg stikstof per ha, wat 27 kg stikstof per ha minder is dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. De benuttingsgraad van stikstof op bodemniveau bedroeg in 2021 gemiddeld 71%. De benuttingsgraad op bodemniveau van stikstof is in het algemeen lager dan die van fosfaat, omdat bij stikstof vervluchtiging plaatsvindt.

Het jaar 2021 was ten opzichte van voorgaande periode 2018-2020 een minder droog jaar. Dit is terug te zien in een kleiner aandeel melkveebedrijven dat beregende en de hogere graslandopbrengst. Door de betere groeiomstandigheden, met voldoende vocht in het voorjaar en geen extreem hete zomer, kon het grasgewas goed groeien. De maisopbrengst daarentegen bleef achter of was gelijk aan voorgaande periode. Door meer vocht en lagere temperaturen kon mais over het algemeen de opbrengsten van de warme jaren ervoor niet evenaren. Mais groeit immers beter als de grond warm is. Zowel de melkproductie per ha als per koe is in 2021 lager dan in het voorgaande jaar.

Meer resultaten over melkveebedrijven vindt u hier.

Staldierbedrijven

De totale fosfaatbemesting per ha is in 2021 (65 kg/ha) afgenomen (-10 kg/ha) ten opzichte van het voorgaande jaar. Op de staldierbedrijven waarop het LMM is gericht, is gemiddeld circa 96% van de gebruikte stikstof afkomstig uit dierlijke mest. Kunstmest en overige organische meststoffen zoals compost worden nauwelijks gebruikt. Alleen staldierbedrijven in de Zandregio zijn als categorie opgenomen in het LMM.

De totale stikstofbemesting per ha in 2021 (244 kg/ha) is met 35 kg/ha afgenomen ten opzichte van het voorgaande jaar. Op de staldierbedrijven in het LMM is gemiddeld circa 21% van de gebruikte stikstof afkomstig uit kunstmest en circa 79% uit dierlijke mest. Het stikstofkunstmestgebruik per ha in 2021 is lager dan het gemiddelde van de vijf voorgaande jaren. Overige organische meststoffen zoals compost worden nauwelijks gebruikt.

Meer resultaten over staldierbedrijven vindt u hier.

Resultaten van het LMM-Basismeetnet gepubliceerd op agrimatie.nl zijn kengetallen per thema. Het gaat om:

Algemeen: bedrijfsomvang, gewassen en gewasopbrengst, dieren en veebezetting;

Bedrijfsvoering: beregening, melkproductie, graslandmanagement en beweiding;

Nutriënten: mestgebruik, overschotten, benutting, nitraatconcentratie en opslagcapaciteit dierlijke mest.

Volgende update

Bij de eerstvolgende update, naar verwachting in augustus 2023, zullen de resultaten over de bedrijfsvoering in het jaar 2021 worden bepaald op basis van een complete set van bedrijfsgegevens.


Marga Hoogeveen (Wageningen Economic Research) | LMM e-nieuws, januari 2023