Nieuws
Marsgroenten zijn eetbaar
Onderzoekers van Wageningen University en Research die bezig zijn met het kweken van planten op Mars- en maanbodem simulant, hebben een paar van hun gekweekte groenten getest op de aanwezigheid van zware metalen. Zware metalen, zoals lood, cadmium en koper, komen voor in zowel Mars- als maanbodem en in vergelijkbare hoeveelheden in onze simulanten. Als die metalen in de groenten terecht komen dan kunnen deze oneetbaar zijn voor mensen. Voor vier groenten, radijzen, erwten, rogge en tomaten, zijn analyses uitgevoerd en ‘het ziet er goed uit’, aldus ecoloog Wieger Wamelink, ‘we kunnen ze gaan proeven en ik ben heel benieuwd hoe ze smaken. Helaas kunnen we nog niet alle tien de groenten testen, daarom zijn we bezig met crowdfunden, zo kan iedereen een bijdrage leveren aan het onderzoek.’
De radijzen hadden meestal de hoogste gehalten aan zware metalen. Ze bevatten relatief veel aluminium, ijzer en nikkel. Dat kan ook komen door besmetting aan de buitenkant. Als we de radijzen hadden gewassen dan waren de gehalten waarschijnlijk lager geweest. Opvallend was dat de groenten gekweekt op onze aardse potgrond hogere gehalten voor lood, arseen en koper bevatten dan vooral de Mars bodem simulant.
In 2015 is het gelukt om tien verschillende groenten te laten groeien op Mars en maanbodem simulant. Van verschillende gewassen konden toen vruchten en zaden worden geoogst. Voor de radijzen, erwten, rogge en tomaten is nu bepaald of er (zware) metalen in zitten. Het gaat om aluminium, koper, ijzer, mangaan, zink, arseen, cadmium, chroom, nikkel en lood. Planten kunnen meestal vrij goed tegen de metalen. IJzer en mangaan zijn zelfs in kleine hoeveelheden nodig. De metalen kunnen echter ophopen in de planten en vooral als dit in de eetbare delen is, zoals de tomaten of de graankorrels van de rogge, dan kan dat voor mensen wel problemen veroorzaken. Dr. Wamelink hierover: ‘lood kan bijvoorbeeld erg giftig zijn voor mensen en als de mensen op de maan of Mars dat binnen zouden krijgen via het voedsel dan is er een groot probleem. De ruimtereiziger heeft er niets aan als je planten kunt kweken op die bodems als het je vervolgens zou vergiftigen als je ze eet.’ Een bijkomend probleem kan nog zijn dat planten onder andere zwaartekracht, zoals op de maan en op Mars, zware metalen anders opnemen. Dat valt uiteindelijk alleen goed te testen ter plekke.
Van de tien gewassen uit 2015 konden we er helaas maar vier testen op zware metalen, het is daarom slechts een eerste indicatie. Dit jaar hebben we speciaal hiervoor een groot experiment opgezet waar we niet alleen naar de zware metalen gaan kijken, maar ook naar vitaminen, flavonoïden (smaakbepalers) en alkaloïden (vaak giftig). De eerste groenten, de bonen, radijzen, spinazie, rucola en tuinkers zijn al geoogst, de anderen, waaronder aardappel, zullen een dezer later volgen. We gaan dan ook onderzoeken of de zware metalen gehalten voldoen aan de eisen die de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Amerikaanse ‘Food and Drug Administration’ (FDA) er aan stelt. ‘Als we zeker weten dat het veilig is om de aardappelen, erwten, wortels, tuinkers, rucola, bonen, radijzen, erwten, rogge en tomaten te eten dan gaan we een maaltijd organiseren voor de sponsoren van het onderzoek. Zij kunnen dan proeven of een Mars tomaat anders smaakt dan een maantomaat of een aardse tomaat’ aldus Wamelink.