Japanse thujabastkever doodt hagen en solitaire bomen
De eerste melding kwam in 2004 uit Ridderkerk - op een begraafplaats stierf een beeldbepalende 60 jaar oude Thuja occidentalis. Onder de schors zat een wirwar van gangen met daarin 2-3 mm grote kevertjes. Het bleek te gaan om de Japanse Thujabastkever, Phloeosinus rudis - een soort die oorspronkelijk in Azië voorkomt. Maar het bleef niet beperkt tot een Thuja, er gingen ook honderden haagconiferen van Chamaecyparis en Juniperus chinensis dood.
Ook in Rotterdam, Dordrecht, Maassluis, Sleeuwijk, Reeuwijk en Boskoop werden aantastingen van de nieuwe kever waargenomen. Op een landgoed in Rucphen in Noord-Brabant zijn veel exemplaren van 40 jaar oude Thuja occidentalis doodgegaan.
Ook twee Europese thujabastkevers actief
Er zijn in 2004 nog twee andere verwante keversoorten aktief geweest. In Veenendaal, Nijmegen, Doetinchem, Reeuwijk, Boskoop, Hazerswoude en Venray zijn tientallen exemplaren van Thuja, Chamaecyparis en Juniperus chinensis doodgegaan, niet door de nieuwe Japanse thujabastkever maar door de zeldzame inheemse verwante kever Phloeosinus thujae. Als klap op de vuurpijl werden struiken van Chamaecyparis in Arcen en St Oedenrode gedood door weer een andere kever, namelijk Phloeosinus aubei (=bicolor). Deze oorspronkelijk Zuid-Europese soort werd voor het eerst in Nederland gevonden. Onze oosterburen melden: Thuja-Splintkäfer auf dem Vormarsch. Er is dus iets met de Thujabastkevers aan de hand. Het zijn in principe zwakteparasieten en we vermoeden dat de extreem droge zomer van 2003 de coniferen heeft verzwakt waarna de kevers hun kansen kregen. Dat neemt niet weg dat we met een nieuw fenomeen te maken hebben.
Ook in 2007, 2008 en 2011 zijn nog enkele verzwakte bomen en struiken door de kevers aangetast. Er zijn dus nog steeds kleine populaties aanwezig. Wanneer we nogmaals met een extreem droge zomer met veel door vochtstress verzwakte bomen te maken krijgen, dan kunnen de kevers weer explosief toenemen.
Het is zaak om de vinger aan de pols te houden. Dat de kevers coniferenhagen belagen is één ding, erger is het wanneer beeldbepalende Thuja’s in parken en landgoederen of beschermde inheemse Jeneverbessen gevaar lopen.
Kevertjes of aangetaste stammetjes kunnen voor determinatie worden opgestuurd. Het verdient aanbeveling om aangetast materiaal te vernietigen teneinde een verdere opbouw van keverpopulaties te verminderen.
Bron
Moraal, L.G., 2005. Thujabastkever nieuw fenomeen. Tuin en Landschap 27 (12): 46-48.