Nieuws

Win-win situatie voor bossen en kleine melkveehouders in Oost-Afrika

article_published_on_label
8 november 2019

Olifantsgras (Pennisetum purpureum) kan de sleutel zijn voor het verhogen van de landbouwproductie en verlagen van broeikasgasemissies in Oost-Afrika. Olifantsgras bevat rijke voedingsstoffen voor vee, waardoor het een goed alternatief is voor begrazing in bosgebieden. Dit vermindert de druk op bossen, blijkt uit nieuw onderzoek van Lancaster University, Wageningen University & Research en het Centrum voor Internationaal Bosbouw Onderzoek (CIFOR) in Kenya.

Kenia heeft momenteel twee miljoen kleine boeren (met tien of minder koeien) die leven van de melkproductie van hun veestapel. De koeien eten een mengsel van wilde grassoorten, afkomstig van lokaal grasland, en grazen in gemeenschappelijk bossen. Deze manier van voeren kent een lange traditie, maar zorgt er ook voor dat bossen minder koolstof kunnen opnemen. Door het begrazen van bosgebieden verdwijnt de vegetatie en kunnen bossen minder snel herstellen.

Drie scenario’s

Olifantsgras is rijk aan voedingsstoffen en kan een goed alternatief zijn voor begrazing in bossen. De onderzoekers hebben een model ontworpen waarin gekeken is naar drie verschillende scenario's voor het voeren een voedingsstofrijk dieet aan melkvee in Kenia: het voeren met kuilvoer op basis van lokaal geteelde maïs, op basis van Afrikaans olifantsgras geteeld op bestaand grasland, en een combinatie van de twee. Voor elk van de drie scenario’s is het effect op broeikasgasemissie doorgerekend.

Intensiveren met behoud van bossen

De onderzoekers zagen dat in alle drie de scenario’s de melkproductie per koe toenam met 44% tot 51%. Terwijl de combinatie van olifantsgras en kuilvoer de uitstoot van broeikasgassen per eenheid melk enigszins verminderde, bleek het dieet op basis van alleen olifantsgras de emissie in zijn geheel terug te brengen met 2,5%. Door olifantsgras te gebruiken als veevoer kunnen kleine melkveebedrijven dus intensiveren én de uitstoot van broeikasgassen verminderen door bossen niet langer te begrazen.

“Wat ons onderzoek laat zien, is dat het efficiënter is om koeien uit de bossen te houden en ze een rijke voeding aan te bieden op de boerderij zelf,” zei Professor Mariana Rufino van Lancaster Universiteit, hoofdonderzoeker van deze modelstudie. “Ook is gebleken dat de hoeveelheid methaan - een sterk broeikasgas dat koeien uitstoten - afneemt, wanneer koeien niet meer geweid worden in bossen en een rijker dieet krijgen.”

Aandacht voor bosbouw en landbouw

“Er zijn win-win oplossingen mogelijk als er aandacht is voor zowel de bosbouw als voor de landbouw, toont ons onderzoek aan,” stelt Professor Martin Herold van Wageningen University & Research, coauteur van het artikel. De belangrijkste innovatie in de studie is volgens hem dat data uit remote sensing, satelliet observaties en simulatiemodellen gecombineerd zijn met veldwerk. “We denken dat ons onderzoek het nodige kan betekenen voor kleine melkveeboeren in heel Oost-Afrika, aangezien voedselzekerheid en herbebossing hoog op de nationale agenda staan deze regio.”

Professor Rufino voegt hieraan toe: “Momenteel worden de broeikasgasemissies vanuit de melkvee sector alleen gemeten aan de hand van wat er gebruikt wordt op de boerderij zelf. Dit onderzoek maakt duidelijk dat het belangrijk is om alle emissies in beschouwing te nemen: of deze nu veroorzaakt zijn door veranderingen van het landgebruik rondom de boerderij of via de productie van voedergewassen.”

Het onderzoek is gefinancierd door het International Fund for Agricultural Development.