Nieuws
Eén muggenbeet genoeg om Rift Valley fever virus te verspreiden
Eén enkele beet van een geïnfecteerde mug kan voldoende zijn voor het overbrengen van het Rift Valley fever virus en het ziek maken van een schaap. Dit is een van de conclusies van onderzoek van Wageningen University & Research naar een model om de efficiëntie van virusoverdracht te kwantificeren. “Dit onderzoek benadrukt het belang van multidisciplinair onderzoek dat natuurlijke blootstelling aan RVFV nabootst, omdat dit beter inzicht geeft in ziekte en verspreiding”, zegt Quirine ten Bosch.
Het Rift Valley fever virus (RVFV) is een (opnieuw) opkomende, door muggen overgedragen ziekteverwekker. Hoe RVFV zich door een populatie verspreidt hangt af van de interacties tussen de vector, gastheer en ziekteverwekker. Onderzoeker Bieneke Bron ontwierp samen met een multidisciplinair team van Wageningen University & Research een onderzoeksopzet om te beoordelen of en hoe RVFV-infecties zich ontwikkelen bij dieren die worden blootgesteld aan RVFV. In deze proefopzet lag de focus op Aedes aegypti-muggen voor de overdracht van RVFV op lammeren.
Blootstelling
De dieren werden blootgesteld aan verschillende aantallen RVFV-besmette muggen. Blootstelling aan 1 tot 3 muggen werd beschouwd als 'lage blootstelling'; 7 tot 9 muggen gold als 'hoge blootstelling'. Alle lammeren in de laatste groep raakten binnen twee tot vier dagen besmet en vertoonden kenmerkende ziekteverschijnselen. In de groep met 'lage blootstelling' ontwikkelden drie van de twaalf dieren viremie en ziekte. “Deze resultaten geven aan dat de kans op succesvolle infectie van de gastheer wordt beïnvloed door het aantal infectieuze muggen dat bijt, maar benadrukken ook dat een enkele beet van een infectieuze mug kan resulteren in ziekte”, aldus Bron.
Efficiëntie overdracht
De resultaten van het experiment werden gebruikt om de overdrachtsefficiëntie te schatten. De overdrachtsefficiëntie per beet van mug naar gastheer werd geschat op 28 procent. “Dit betekent dat de beet van één infectieuze mug een kans van 28% geeft om viremie te ontwikkelen”, legt Bron uit.
Met behulp van het wiskundig model van Ross-McDonald werd de transmissie-efficiëntie gecombineerd met schattingen voor levenseigenschappen van Aedes aegypti of verwante muggen. Het model werd vervolgens gebruikt om scenario's te illustreren die waarschijnlijk leiden tot grote RVFV-uitbraken in een populatie die nog niet eerder RVFV-uitbraken heeft meegemaakt. Op basis van het model zijn twee factoren van belang voor een snelle verspreiding van de ziekte (R0 hoger dan 1): zowel een relatief hoge aantal muggen per dier als muggen die bij voorkeur voeden dieren die het virus kunnen doorgeven zijn noodzakelijk voor de verspreiding van de ziekte.
Model
“Deze studie onderstreept het belang van het nabootsen van natuurlijke blootstelling aan ziekteverwekkers om het natuurlijk verloop ervan beter te begrijpen. Studies als deze dragen bij aan het verkrijgen van meer epidemiologische parameters voor wiskundige modellen", aldus Quirine ten Bosch, onderzoeker bij de leerstoelgroep Kwantitatieve Veterinaire Epidemiologie. Het onderzoeksteam verwelkomt de uitbreiding van dit onderzoek en het model voor soortgelijke experimenten, bijvoorbeeld met andere muggensoorten.