Nieuws
‘We hebben een kompas nodig voor een duurzame toekomst’
De opening van het academisch jaar op 4 september staat dit jaar in het teken van Shaping Sustainable Futures. Wat hebben we nodig op weg naar een duurzame, groene toekomst en hoe past het onderzoek van WUR hierin?
Sjoukje Heimovaara, bestuursvoorzitter van WUR, probeert met een helikopterview de uitdagingen op het gebied van klimaat, biodiversiteit en voedsel in het vizier te houden. Dat uitzoomen en vooruitkijken vindt ze hard nodig. ‘In de maatschappij zie ik vaak een focus op één thema, terwijl voor een duurzame toekomst alle aspecten van ons voedselsysteem, dus productie en consumptie, en de groene leefomgeving samenkomen. We hebben een kompas nodig, een groene toekomstvisie.’
‘We willen graag laten zien dat een aantrekkelijke, duurzame toekomst mogelijk is. Bij WUR klinken verschillende geluiden vanuit verschillende disciplines en vanuit individuele onderzoekers.’
Iedereen heeft een ander verhaal en dat zijn allemaal puzzelstukjes die bijdragen aan het geheel. Die diversiteit omarmen we, die is juist essentieel
Dilemma’s overstijgen
De sprekers tijdens de ceremonie hebben ieder een eigen kijk op een duurzame toekomst. Ken Giller geeft zijn visie op de concepten land sharing en land sparing. Moeten we de voedselproductie op kleine stukken land intensiveren, zodat we land overhouden voor natuur? Of moeten we landbouw en natuur combineren in minder intensieve vormen van landbouw? Het antwoord op deze vraag is afhankelijk van de discipline van waaruit je denkt. Giller maakt die complexiteit inzichtelijk en laat zien dat beide nodig zijn aan de hand van vele voorbeelden uit zijn onderzoek in Afrika.
Ingrid de Zwarte legt uit wat we van de geschiedenis van hongersnood kunnen leren voor een toekomst met voldoende voedsel voor iedereen. Haar invalshoek is de rol van conflict. Deze visie helpt om het valse dilemma bloot te leggen dat verduurzaming van het wereldwijde voedselsysteem de voedselzekerheid in gevaar brengt. ‘Deze invalshoek is minder bekend, maar cruciaal om de dialoog over dit soort dilemma’s aan te gaan’, zegt Heimovaara.
De laatste spreker, Jeroen Candel, schijnt zijn licht over een ander aspect dat volgens Heimovaara nog niet genoeg aandacht krijgt: het belang van voedselbeleid. ‘Ook daar ligt een belangrijk dilemma. In hoeverre durven we voedselbeleid in te zetten op de weg naar een duurzame toekomst?’ Candel laat daarom zien hoe het onderwerp voedsel zich beweegt in de politieke arena en hoe burgers hierop invloed kunnen uitoefenen.
Elke invalshoek doet ertoe
Wat de drie onderzoekers verbindt, is hun drijfveer om een bijdrage te leveren aan een duurzame toekomst. ‘Zo heeft iedereen bij WUR - studenten, onderzoekers, docenten en andere medewerkers - een eigen verhaal, invalshoek of motivatie om mee te werken aan Shaping Sustainable Futures. Dat die meer samen mogen komen, is mijn oproep aan iedereen binnen en buiten WUR. Luister eens naar iemand die vanuit een ander vertrekpunt komt. Blijf niet hangen in dogma’s, maar kijk net als ik alvast uit naar die duurzame toekomst waarin mens en natuur meer in balans zijn.’