Nieuws

Bodeminformatie is nuttig voor Nederland en voor Europa

article_published_on_label
26 juni 2023

De bodem staat volop in de belangstelling in Nederland en in Europa. In Nederland wil het kabinet water en bodem sturend laten zijn bij beslissingen over de inrichting van ons land. Gegevens over bodem en ondergrond zijn daarvoor essentieel. De Basisregistratie Ondergrond (BRO) is de centrale registratie voor bodeminformatie in Nederland.

Voor Europa is een gezonde bodem in 2050 een doel van de EU-bodemstrategie voor 2030. Een wet voor het beschermen van de bodem in het grondgebied van de EU is in voorbereiding. Ook zijn er allerlei initiatieven om koolstof op te slaan in de bodem. Nieuwe vormen van landbouw zijn in opkomst, zoals regeneratieve landbouw en kringlooplandbouw. Voor al deze activiteiten is informatie nodig over de bodem.

Het onderzoeksprogramma European Joint Program (EJP) SOIL werkt aan het verbeteren van onderzoek en gegevens over landbouwbodems in Europa. Vierentwintig landen doen mee. Onderwerpen zijn de infrastructuur voor de uitwisseling van bodemgegevens, monitoringnetwerken voor de bodem, indicatoren, laboratoria, veldexperimenten en het uniform maken van bodemkaarten bij landsgrenzen. EJP SOIL wordt voor de helft gefinancierd door de EU; de andere helft wordt bijgelegd door de deelnemende landen. Wageningen Environmental Research coördineert het programma samen met INRAE (Frankrijk).

Bodemmonitoring

EJP SOIL heeft een overzicht gemaakt van welke bodemgegevens in de landen op nationaal niveau en in Europa gemonitord worden. Het programma zoekt uit hoe de resultaten van landelijke en Europese meetnetten te combineren zijn. Voor Nederland gaat het om de laatste landelijke monitoring van koolstof in de bodem in 2018, met ~1200 punten, een vervolg op een landelijke monitoring in 1998 met 1392 punten. Voor Europa gaat het om de meetcampagne LUCAS (Land Use and Coverage Area frame Survey), waarin sinds 2009 gegevens over de bodem verzameld worden. Deze campagne is herhaald in 2015 en 2018 met 20.000 punten in heel Europa, waarvan 100-200 in Nederland. In 2022 is de campagne herhaald en uitgebreid naar 40.000 punten in Europa en 875 in Nederland. Alle data van deze LUCAS campagnes zijn hier beschikbaar.

EJP SOIL onderzoekt onder andere hoe de resultaten van de nationale monitoring verschillen van de Europese monitoring in elk land. Grondmonsters van de meetcampagne LUCAS uit 2022 worden onderzocht in nationale laboratoria (Eurofins in Nederland).

Extra informatie uit de Europese monitoring

In de loop van 2024 zal meer duidelijk zijn over de wensen en mogelijke verplichtingen die de nieuwe Wet bodemgezondheid van de EU met zich meebrengt. Als de Europese en de nationale monitoring op elkaar afgestemd gaan worden, kan dat extra informatie opleveren over de staat van de bodemgezondheid in Nederland in ruimte en tijd, of het kan kosten besparen door metingen te combineren. Wel is de verwachting dat EU-landen de basis-set van bodemeigenschappen die gemeten wordt voor de EU willen uitbreiden om aan te sluiten bij de specifieke kenmerken en uitdagingen van de bodems en het landgebruik in hun grondgebied.

Meer informatie

Op de website van EJP SOIL kunt u lezen wat er in Nederland en in andere Europese landen gedaan wordt aan bodemdata, bodemmonitoring en indicatoren van een gezonde bodem. Ook is er informatie te vinden over de Europese regels rond het delen van data.

Locaties voor monitoring van bodemeigenschappen in Nederland (bron: Kees Teuling).
Locaties voor monitoring van bodemeigenschappen in Nederland (bron: Kees Teuling).