Persbericht
Hoe meten we de bijdrage van ecosystemen aan onze welvaart?
Het systematisch meten van de conditie van ecosystemen en hun bijdrage aan onze welvaart is belangrijk in een wereld met snelle milieuveranderingen. Veranderingen in ecosystemen en het klimaat zijn vaak onomkeerbaar en de uitputting van natuurlijke hulpbronnen vermindert onze opties. Maar wat is het economisch belang van ecosystemen, wat is duurzaam, en meer: hoe meet je dat goed? We moeten beter begrijpen hoe ecosystemen veranderen en wat de gevolgen zijn van ons economisch handelen, zegt prof.dr. Lars Hein, die op 3 juli het ambt aanvaardt van persoonlijk hoogleraar Ecosystem services and environmental change aan Wageningen University.
Prof. Hein wil de relatie tussen de ecosystemen en de mens in beeld brengen, letterlijk en figuurlijk. In zijn inaugurele rede, Ecosystem Services and Environmental Chage – From ecosystem accounting to environmental management concentreert hij zich daarbij op ecosystemen. Die kunnen uiteen lopen van intensief bebouwde landbouwgrond tot ongerepte bossen. Welke diensten of baten biedt zij de mens en hoe kunnen we deze baten meten? Hein gebruikt daarvoor het begrip ‘ecosystem accounting’. Dat is het meten en in kaart brengen van het natuurlijk kapitaal in termen van waarde voor de mens. Als we de ecologie en economie integreren in een bruikbaar model om de relatie tussen de mens en de ecosystemen die hem omgeven helder te krijgen, zijn we in staat om ons gebruik van ecosystemen te verbeteren en de duurzaamheid van het gebruik van ecosystemen beter te monitoren. Met de resultaten kunnen we dan onze strategieën ontwerpen voor een beter beheer van die ecosystemen, aldus Hein.
In het laatste millennium zijn onze ecosystemen behoorlijk veranderd en in de laatste eeuw zelfs tamelijk drastisch, met name in de tropen. Daar doen zich processen voor als ontbossing en verwoestijning, die vaak onomkeerbaar zijn. Veranderingen in ecosystemen verandert ook hun capaciteit in termen van baten die ze de mens opleveren. Maar hoe brengen wij deze veranderingen systematisch in kaart waarbij de mens optimaal van deze diensten gebruik kan blijven maken, met een minimale impact op de ecosystemen?
Winning van palmolie
Hein deed met Wageningse promovendi en collega’s onderzoek naar palmolieplantages in Indonesië. Palmolie is een lucratief agrarisch product dat de bevolking hoge baten oplevert. Maar het heeft ook behoorlijke consequenties op samenleving en milieu. In een model heeft hij met een promovendus een groot aantal ecosysteemdiensten – zoals de beschikbaarheid van grondwater, de vastlegging van CO2, de rijstteelt maar ook de bescherming van orang oetans – en de economische waarde die deze ecosysteemdiensten opleveren, geintegreerd met de ecosysteemdienst ‘palmolieproductie’. “Op die wijze kunnen we heel inzichtelijk maken wat de gevolgen zijn van veranderingen van de ene dienst op de andere”, zegt Hein. “Dan kan blijken dat uitbreiding van die productie in het ene gebied niet zoveel consequenties heeft en daarmee heel aanvaardbaar is, terwijl dat op een andere plek juist wel het geval is.”
In eigen land brengen Hein c.s. op dit moment een achttal ecosysteemdiensten, zoals recreatie, landbouw, veeteelt, koolstof- en fijnstofvastlegging, in kaart voor de provincie Limburg.
‘Ecosystem accounting’ zal na verdere ontwikkeling meer en meer deel gaan uitmaken van het systeem van de nationale rekeningen, waaruit indicatoren zoals het Bruto Nationaal Product en andere nationale economische indices voortkomen. Op deze manier kan ons natuurlijk kapitaal, dat steeds schaarser wordt, in de toekomst gemeten en beheerd worden op basis van gelijkwaardigheid met door mensen geproduceerd kapitaal zoals bijvoorbeeld infrastructuur of bedrijfsterreinen.
- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan