Nieuws
Aanvullende kijk op circulaire uitdagingen voor LNV-beleid
Naast aandacht voor de stikstofcrisis en de coronacrisis, blijft aandacht voor duurzaamheid in de agrarische sector onverminderd belangrijk. We weten dat het huidige productiesysteem niet houdbaar is en steeds verder uit balans raakt met wat de aarde ons kan geven. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) ziet kringlooplandbouw als het antwoord op een keur aan problemen en uitdagingen in het landbouwsysteem. Onderzoekers van Wageningen Research willen in de discussie over de transitie naar kringlooplandbouw een aanvullend perspectief bieden op de geformuleerde ambities in de LNV-visie en schreven daarom de policy brief Circulaire uitdagingen.
In deze policy brief Circulaire uitdagingen, geschreven vanuit het kennisbasisprogramma ‘Towards a circular and climate neutal society’, presenteren onderzoekers van Wageningen Research Hans Dagevos en collega’s aandachtspunten voor aanvullend beleid over kringlooplandbouw en de bijbehorende implementatie. Zo stellen de onderzoekers o.a. dat er bij circulaire landbouw niet alleen aandacht moet zijn voor het primaire productieproces, maar dat het gaat om het opbouwen van een geheel nieuw systeem. Er moet een bredere scope aan experimenteerruimte worden gecreëerd, die ook ruimte biedt voor controversiële onderwerpen zoals overconsumptie in de context van kringlooplandbouw.
Daarnaast vragen de onderzoekers in hun brief specifiek aandacht voor de verliezers in de transitie, omdat verliezers onlosmakelijk verbonden zijn met transities en dus nieuwe maatschappelijke opgaven en beleidsvragen oproepen. Zij vragen zich bijvoorbeeld ook af of er zoiets als circulair gedrag bestaat. De onderzoekers vinden het belangrijk om dit concept te verkennen omdat meer inzicht kan helpen het circulair gedrag van boeren, ketenpartijen en consumenten beleidsmatig te motiveren en faciliteren. De auteurs van Circulaire uitdagingen bekritiseren het gebrek aan focus op circulaire verdienmodellen in de LNV-visie op kringlooplandbouw en vragen daarnaast aandacht voor het verder doordenken van een ‘economie van het genoeg’ gericht op ‘kwalitatieve’ groei.
Al met al biedt de policy brief Circulaire uitdagingen onderbelichte perspectieven en inspiratie om het verhaal van de kringlooplandbouw verder vorm te geven en zodoende bij te dragen aan het transitieproces naar circulaire landbouw.
Circulaire uitdagingen is te lezen als een tour d’horizon. Met de bestuurskundige, bedrijfs- en gedragsmatige aanvullende invalshoeken die in de brief centraal staan, wordt verder gegaan in het lopende vervolgonderzoek het project ‘governance in transitions’ . De aanvullingen verwijzen immers naar belangrijke bouwstenen binnen het omslagproces naar een circulaire economie en kringlooplandbouw als onderdeel daarvan. Daarmee wordt aangesloten op de programma doelstelling ‘een wetenschappelijke fundering te geven aan die transitie in de praktijk’.