Nieuws
Wetterhoun 'Ras van het jaar 2023'
Dit jaar heeft het bestuur van Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) de Wetterhoun benoemd tot Ras van het jaar. Een belangrijke motivatie voor deze keus is de inzet van de Nederlandse Vereniging voor Stabij- en Wetterhounen (NVSW) om de genetische diversiteit binnen het ras te vergroten.
De Wetterhoun ('waterhond') is een Fries hondenras dat van oorsprong gebruikt werd voor de jacht op otters, bunzingen en watervogels. Bij een inventarisatie in 2010 toonde het ras een oplopende inteelt, een teruggang in vruchtbaarheid en verschillende erfelijke ziektes en aandoeningen. Om deze redenen heeft de NVSW een nieuw fokbeleid opgesteld, waarin ook de mogelijkheid is om andere hondenrassen in te kruisen. Dat is geen gemakkelijke keuze geweest. Idealiter is er binnen een populatie genoeg genetische variatie en is het risico op inteelt laag.
Gezondheid van het ras is prioriteit
De basis van dit nieuwe fokbeleid werd in 2011 gepresenteerd tijdens de door SZH, Centrum voor Genetische Bronnen (CGN) en de Raad van Beheer (RvB) georganiseerde themadag 'Inteelt en verwantschap in hondenrassen'. Niet iedereen was blij met het voorgestelde outcross-fokprogramma. Een groep fokkers en eigenaren vreesde dat de unieke en typische eigenschappen van de Wetterhoun verloren zouden gaan. Door het nieuwe plan tóch door te zetten, heeft de NVSW laten zien dat het exterieur en het bijzondere karakter van een ras nooit los van gezondheid kan worden gezien. De komende periode is SZH met rasvereniging NVSW in gesprek om de Wetterhoun een extra steuntje in de rug te geven én in het zonnetje te zetten.
Het belang van weloverwogen fokprogramma's
Fokprogramma’s worden opgezet om populaties genetisch te verbeteren. De genetische variatie in de kenmerken die je als fokker wil verbeteren of behouden, speelt daarin een cruciale rol. Ook de genetische relatie tussen de dieren in de populatie – de genetische verwantschap – is belangrijk. Als die verwantschap toeneemt en er vervolgens veel dieren met een sterke genetische relatie met elkaar worden gepaard, kan dat leiden tot allerlei erfelijke gebreken. En wanneer een erfelijk gebrek optreedt ben je eigenlijk al te laat.
Fokprogramma's of genenbank?
Voor de Wetterhoun is gekozen voor een outcross-fokprogramma, maar voor het behoud van genetische diversiteit kan een genenbank ook uitkomst bieden. Zo kan een vaderdier bijvoorbeeld opnieuw gebruikt worden, wanneer achteraf blijkt dat hij geen nakomelingen heeft in de populatie. Idealiter is er een combinatie van in vivo-conservering (het behoud van rassen in levende populaties) en in vitro-conservering (het bewaren van genetisch materiaal in een genenbank). Zo kun je het ras veilig stellen, mocht de levende populatie om wat voor reden dan ook te klein worden of uitsterven.
Meer informatie over het outcross-fokbeleid van NVSW is te vinden op de NVSW website.