Leidraad Risicomanagement Overlast Steekmuggen en Knutten
Gebieden waar waterberging en natuurontwikkeling plaatsvindt, kunnen een geschikt leefmilieu vormen voor steekmuggen en knutten. Met dit instrument kunnen de effecten op de ontwikkeling van steekmuggen- en knuttenpopulaties worden voorspeld. De tool adviseert planvormers, inrichters en terreinbeheerders over wenselijke maatregelen bij de voorbereiding, uitvoering of begeleiding van projecten waarbij vernatting aan de orde is. Daardoor kan de overlast worden verminderd of voorkomen.
Advies aan beheerders
Overlast van steekmuggen en knutten hangt nauw samen met het soort gebied en met onderdelen in het landschap zoals stilstaand water. De leidraad kan worden toegepast op een heel gebied, waarbij elk landschapselement afzonderlijk wordt beoordeeld. Zo kan een optimale inrichtingsvariant worden ontwikkeld of verschillende planvarianten worden vergeleken. Tijdens de uitvoering van een project kunnen extra risico’s bovendien worden voorkomen. Als er overlast ontstaat na herinrichting, kan het instrument gericht de broedgebieden vaststellen. Ook kunnen terreinbeheerders zelfstandig een eenvoudig protocol inzetten, dat de problemen in een specifiek deel van het landschap ontleedt.
Overlastkansen en maatregelen
Naast het inrichtingsplan gaat de leidraad uit van de landschaps- en natuurtypen die worden aangelegd of ontwikkeld. Er is informatie nodig over waterelementen, de hydrologische situatie, begroeiing, reliëf, bodem, waterkwaliteit, eventuele bebouwing en beheer. Vervolgens leidt de tool, een Excel-applicatie, de gebruiker door een serie vragen. Er wordt een geïntegreerd rapport opgesteld waarin voor alle landschapselementen de kans op overlast is berekend en maatregelen zijn voorgesteld. Er kunnen verschillende scenario’s worden doorgerekend.
Praktijk: Mariapeel
Staatsbosbeheer en de provincies Noord-Brabant en Limburg werken al jaren aan vernatting van de Deurnese Peel en Mariapeel om het herstel van hoogveen te bevorderen. Omwonenden hebben de afgelopen tien jaar steeds meer last van steekmuggen en zijn kritisch over de voorgenomen herinrichting van het deelgebied 300 Bunders. Daarom is met de leidraad het herinrichtingsplan beoordeeld. De aantrekkingskracht van de vegetatietypen op stekende insecten zijn geïnventariseerd, evenals de invloed van de herinrichting hierop. Dat heeft een advies opgeleverd over beheermaatregelen die de mogelijke overlast beperken. Verder is aanbevolen de omwonenden te informeren en de situatie nu en in de toekomst te monitoren.